TÜRKİYE BUĞDAY DURUMU – Ağustos 2013 Prof. Dr. M. Hikmet BOYACIOĞLU Okan Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı
2013/14 Sezonu Görünümü A.B.D. Tarım Bakanlığı Dış Tarım Servisinin “Dünya Buğday Üretim, Tüketim ve Stokları”na ilişkin 12 Ağustos 2013 tarihli son raporunda; Türkiye’nin 2012/13 sezonu sonunda 15,5 milyon ton miktarda gerçekleştiği tahmin edilen buğday üretimi, Temmuz 2013/Haziran 2014 döneminde, 2012/13 sezonundan 2,5 milyon ton yüksek olarak, 18,0 milyon ton düzeyinde öngörülmektedir.
ABD Ankara Büyükelçiliği Tarım Müsteşarlığının Temmuz 2013 tarihli hububat durum raporunda, sıcak hava koşulları nedeniyle ülkemizden buğday hasadının hemen tüm bölgelerde normal hasat zamanından 10 gün önce gerçekleştiği ve ülkemizin her tarafında buğday hasadının tamamlandığını belirtmiştir. Raporda, buğday üretim alanlarının bir kısmının mısır ve ayçiçeği ekimine kayması nedeniyle geçen sezon 7.800.000 hektar olan buğday hasat alanının bu sene 7.706.000 hektar olarak gerçekleştiği ve bu değerin uzun-dönem eğilimin altında olduğu not edilmiştir. Ayrıca, Orta Anadolu’da ve özellikle GAP bölgesindeki yüksek ekim alanları nedeniyle daha önceden 2,4 milyon ton olarak açıklanan ülkemizin makarnalık, durum buğdayı üretim öngörüsü de aynı miktarda teyit edilmiştir. Bakanlık verilerine göre, ülkemiz beklenen buğday üretimi miktarı ile 2013/14 sezonunda 705.378.000 ton düzeyinde gerçekleşmesi beklenen dünya buğday üretiminin yaklaşık %2,6’sını karşılayacaktır. Uluslar arası Hububat Konseyi, IGC ise; 1 Ağustos 2013 tarihli son raporunda;
Türkiye’nin 2012/13 sezonu sonunda 17,5 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği buğday üretimini, 2013/2014 döneminde 17,9 milyon ton düzeyinde açıklamıştır. Konsey, ülkemizin buğday üretiminden bu sezon beklenen artışın üretim alanlarının 7,8 milyon hektardan 8,0 milyon hektara yükselmesini yansıttığını ve batı bölgelerindeki yoğun yağışların hasatı yavaşlattığını ancak diğer bölgelerdeki güneşli havanın tarla çalışmalarını kolaylaştırdığını not etmiştir. IGC, aynı raporda ülkemizin 2012/13 sezonu sonunda 3,0 milyon ton miktarda gerçekleştiği tahmin edilen durum (makarnalık) buğdayı üretiminin, 2013/14 döneminde de 3,0 milyon ton düzeyinde öngörüldüğünü açıklamıştır. Konsey verilerine göre, ülkemiz beklenen durum buğdayı üretim miktarı ile 2013/14 sezonunda Kanada (4,8 milyon ton) ve İtalya (4,0 milyon ton)’nın arkasından dünyanın üçüncü durum buğdayı üreticisi konumu ile 35,6 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesi beklenen dünya durum buğdayı üretiminin %8’inden fazlasını karşılayacaktır. A.B.D. Tarım Bakanlığı; 2012/13 sezonu sonunda 17.500.000 ton miktarda gerçekleştiği tahmin edilen ülkemizin buğday tüketimini, 2013/2014 döneminde, 2012/13 sezonundan 250.000 ton yüksek, 17.750.000 ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir. Bakanlık verilerine göre, 2012/13 sezonuna kıyasla ülkemizde 2013/14 sezonunda buğdayın gıda, tohum ve endüstriyel kullanımında bir artış öngörülmez iken yem olarak kullanımının 700.000 tondan 850.000 tona yükselmesi beklenmektedir. Ülkemizin öngörülen buğday tüketimi miktarı ile 2013/14 sezonunda 706.814.000 ton miktarda gerçekleşmesi beklenen dünya buğday tüketimindeki payı yaklaşık %2,5 düzeyinde olacaktır. A.B.D. Tarım Bakanlığı 2012/13 sezonu sonunda 3.300.000 ton miktarda gerçekleştiği tahmin edilen ülkemizin buğday, un ve ürünleri ithalatını, 2013/2014 döneminde, 3.500.000 ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir. IGC ise 2012/13 sezonu sonunda 3,4 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği ülkemizin buğday ithalatını 2013/2014 döneminde 3,8 milyon ton düzeyinde açıklamıştır. A.B.D. Tarım Bakanlığı 2012/13 sezonu sonunda 3.450.000 ton miktarda gerçekleştiği tahmin edilen ülkemizin buğday, un ve ürünleri ihracatını, 2013/2014 döneminde, 3.500.000 ton düzeyinde öngörmektedir. IGC ise 2012/13 sezonu sonunda 2,8 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği ülkemizin buğday ihracatını, 2013/2014 döneminde 3,2 milyon ton düzeyinde açıklamıştır. Konsey; ülkemizin 2012/13 sezonu sonunda 1.000 ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği durum buğdayı (irmik dahil) ihracatını, 2013/2014 döneminde 5.000 ton düzeyinde açıklamıştır. A.B.D. Tarım Bakanlığı, 2012/13 sezonu sonunda 1.674.000 ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği ülkemizin dönem sonu buğday stoklarının, 2013/14 döneminde, 2012/13 sezonundan 450.000 ton yüksek, 2.124.000 ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir.
Kaynak: ABD Ankara Büyükelçiliği Tarım Müsteşarlığı |