DÜNYA SOYA DURUMU – Ocak 2014
Prof. Dr. M. Hikmet BOYACIOĞLU Okan Üniversitesi
Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı
[email protected]
2013/14 Sezonu Görünümü Uluslar arası Hububat Konseyi, IGC; 30 Ocak 2014 tarihli son raporunda; 2012/13 sezonu sonunda 271 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya soya fasulyesi üretimini, Temmuz 2013/Haziran 2014 döneminde, 28 Kasım 2013 tarihli öngörüsünden 3 milyon ton ve 2012/13 sezonundan 17 milyon ton yüksek olarak, 288 milyon ton miktarda açıklamıştır.
Konsey; 2013/14 sezonunda, başlıca ihracatçılardaki bereketli veya rekor üretimlerle desteklenen dünya soya fasulyesi üretiminin yıldan yıla %6 oranında bir büyüme ile tüm zamanların en yüksek düzeyine artmasının öngörüldüğünü belirtmiştir.
IGC, 2012/13 sezonu sonunda 268 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya soya fasulyesi tüketimini, 2013/14 döneminde, Kasım ayı öngörüsünden 3 milyon ton ve 2012/13 sezonundan 17 milyon ton yüksek, 285 milyon ton düzeyinde olmasını beklemektedir.
Konsey; 2013/14 küresel soya fasulyesi tüketiminin Asya ve Güney Amerika’daki yağlı tohum işleyicilerinden gelen kuvvetli talebin etkisi ile yıldan yıla %6 oranında bir artış ile tüm zamanların en yüksek düzeyine büyüyeceğinin öngörüldüğünü belirtmiştir. Raporda, 2013/14’de soyanın kırma işlemi için kullanımında yıldan yıla %7 oranında (236 milyon tondan 253 milyon tona) bir artış öngörüldüğü ifade edilmiştir. Yem amaçlı kullanımda da yıldan yıla %4 oranında (16 milyon tona) bir artış beklediği not edilmiştir. Gıda olarak kullanımda ise geçen yıla kıyasla %3 oranında bir artış (16 milyon tona) öngörüldüğü açıklanmıştır.
IGC, 2012/13 sezonu sonunda 97 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya soya fasulyesi ticaretinin, 2013/14 döneminde, Kasım ayı öngörüsünden 1 milyon ton ve 2012/13 sezonundan 11 milyon ton yüksek, 108 milyon ton düzeyinde gerçekleşeceğini tahmin etmektedir.
Konsey; küresel soya fasulyesi ticaretinin 2013/14’de hemen, hemen tamamen Çin’den talebin eski düzeylerine geri dönmesinin etkisinde yıldan yıla %12 oranında büyüyeceğinin öngörüldüğünü belirtmiştir.
IGC, 2012/13 sezonu sonunda 26 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya dönem sonu soya stoklarının, 2013/14 döneminde, Kasım ayı öngörüsünden değişmeden ancak 2012/13 sezonundan 3 milyon ton (%12 oranında) yüksek, 29 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir.
Konsey; önemli ihracatçılardaki bulunabilirliklerin iyileşmesi ile yükselen toplam soya fasulyesi devir stoklarının 2013/14’de birbirini takip eden ikinci yılda da artacağının öngörüldüğünü belirtmiştir.
IGC; başlıca ihracatçıların (ABD, Arjantin ve Brezilya) 2012/13 sezonu sonunda 9 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya dönem sonu soya stoklarının, 2013/14 döneminde, Kasım ayı öngörüsünden 1 milyon ton düşük ancak 2012/13 sezonundan 2 milyon ton (%26 oranında) yüksek, 11 milyon ton düzeyinde öngörüldüğünü açıklamıştır.
Konsey, toplam stoklar içinde başlıca ihracatçıların stoklarının önceki yıldan hemen hemen üçte bir oranında yükseleceğinin görüldüğünü belirtmiştir. |