 Köy yumurtası tüketicilerin hemen benimseyip güvenerek tükettiği gıdaların başında gelmektedir. Doğal ve lezzetli ürünler olması daha çok talep edilmesini sağlamaktadır. Köy tavuklarının serbest dolaşımlı (Free Range) yetiştirilmesi ve beslenmelerinin hiçbir katkı içermeyen meraya dayalı olması insan hafızasında ister istemez doğal bir ürün olduğu izlenimini bırakmaktadır. Aslında bu izlenim yersiz bir izlenimde değildir. Şayet köy de kontrolsüz beslenen tavuklar yoğun tarım ilacı vb kimyasalların kullanılmadığı bir bölgede besleniyorsa insan sağlığı açısından son derece kaliteli ürünler olabilmektedir. Bu noktada köy yumurtalarını tüketirken dikkat edilecek önemli bir husus da bu yumurtaların kısa süre içerisinde tüketilmesi gerekliliğidir. Bunu nedeni köyde tavuklar ve horozlar birlikte yetiştirilmektedir. Böyle bir yetiştirme sisteminde elde edilen yumurtaların hemen hemen hepsi döllü olarak ortaya çıkmaktadır. Döllü elde edilen bu köy yumurtalarında ise belli bir sıcaklıkta embriyo gelişimi söz konusu olabilmekte ve yumurta kısa sürede bozulabilmektedir. Köy sistemlerindeki bu yetiştiriciliği baz alan ve çoğu gelişmiş ülkede hızla yaygınlaşan serbest dolaşım (Free Range) sistemi aslında köylerde kontrolsüz beslenme ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek sorunları yok etmeyi amaçlamaktadır. Bu sistem artık organik veya ekolojik yumurta üretimi şeklinde de telaffuz edilmeye başlanmıştır. Organik yumurta üretimi köy yumurtalarının aynı şartlarda ancak kontrollü olarak yapılmasına olanak sağlamaktadır. Bu bağlamda köy yumurtalarının şu anda güvenilir olduğu konusu tartışmaya açık bir konudur. Eğer köyde üretilen yumurtalar az önce bahsedilen kimyasal kullanılan bölgelerde uzak bir alanda yapılıyor ve kısa sürede tüketiliyorsa elbette ticari yumurtalardan daha kaliteli ve güvenilir ürünler olmaktadır. Bu konuyu saptıran bazı araştırmacıların olduğunu da söylemekte fayda var. Bazı araştırıcılar köy yumurtaları ve ticari yumurtalar arasında besinsel açıdan bir farklılık olmadığını belirtse de unutulmaması gereken husus şöyledir. Zaten köy yumurtaları ve ticari yumurtalar arasında besinsel bir üstünlükten çok sağlık açısından ve lezzet açısından bir farklılık beklenmektedir. Ticari yumurta üretiminde rasyona çeşitli antibiyotik ve antioksidanların konulduğu herkes tarafından bilinmektedir. Aslında köy yumurtaları ve ticari yumurtalar arasında en önemli fark pestisit ve antibiyotik kalıntı oranlarıdır. Ticari yumurtalarda pestisit ve antibiyotik rezidü miktarı köy yumurtalarına göre daha fazla çıkmaktadır. Ancak yine belirtmekte fayda var köy tavukları da kontrolsüz olarak kimyasal yoğunluğu fazla bölgelerde beslendiğinde bu rezidü miktarı çok daha fazla olabilmektedir. En son İzmir körfez bölgesinde petrol ve yakma tesislerinden dolayı bölgedeki köy yumurtalarında zehir olarak bilinen dioksin oranının fazla miktarda bulunduğunu belirtmek gerekir.
Türkiye de Tarım Bakanlığının verilerine göre 23 milyon köy tavuğu bulunmaktadır. Kırsal alanda yaşayan yaklaşık 20 milyon insandan 3-4 milyon aile köy tavuğu beslemekte ve bununla hem beslenmesini sağlamakta hem de aile ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Bu bağlamda köy yumurtası stratejik öneme sahip ürünlerin başında gelmektedir. AB ile yürütülen tarım müzakerelerinin en önemli ayağını oluşturan ve insan sağlığı açısından son derece önemli olan gıda güvenliği konusu artık örgütlü bir biçimde kırsal alanda yaşayan ve üretimde önemli bir yere sahip olan çiftçilere benimsetilmek zorundadır. Köy yumurtalarını daha kontrollü ancak şimdiki gibi serbest ve doğal bir biçimde yaparlarsa hem biz tüketiciler daha sağlıklı ürünleri tüketmiş olacağız hem de kendileri ekonomik anlamda daha rahata kavuşacaklardır. Son bir not: Bilindiği gibi AB de yumurta tüketimi ülkemizdeki tüketimin tam iki katı civarındadır. Yapılan son çalışmalar yumurtanın kolesterolü artırdığı yönündeki tezleri çürütmüştür. Yine yapılan son bir çalışmada çocuklarda gelişim döneminde yeterince yumurta tüketilmemesi Megaloblastik Anemilere yakalanma riskini artırdığı tespit edilmiştir.
Arş. Gör. Ahmet KARTALKANAT
KSÜ ZİRAAT FAKÜLTESİ | 
